Tijgermuggen: wat zijn de gezondheidsrisico’s?

Wist u dat? Er ongeveer honderd muggensoorten zijn in Europa?! 2 daarvan zijn in de meerderheid:

De “Culex Pipiens” mug, ook bekend als de gewone mug of de huissteekmug. Dit is de meest voorkomende soort. Hij is bij iedereen bekend en wordt niet als gevaarlijk beschouwd omdat hij zelden een ziektes overbrengt.
De “Aedes Albopictus” mug, beter bekend als de tijgermug. Deze mug komt oorspronkelijk uit Azië, maar heeft zich de afgelopen jaren over Europa en Amerika verspreid. Deze soort vormt echter een gezondheidsrisico: de beten van deze mug kunnen ernstige ziekten overbrengen.

In 2023 werd de tijgermug op 25 plaatsen in België gespot. Hoe herken je hem? Wat zijn de mogelijke risico’s als u gebeten wordt? Hoe kun u uzelf beschermen? Pistal geeft antwoord in dit artikel!

Hoe herkent u de aanwezigheid van tijgermuggen?

Kenmerken van de tijgermug

Hoe zien tijgermuggen eruit?

De tijgermug is gemakkelijk te herkennen aan de zwarte en witte strepen op zijn lichaam en poten. Hij is kleiner dan andere muggensoorten en meet meestal tussen de 5 en 10 millimeter.

Hoe gedraagt hij zich?

In tegenstelling tot andere soorten die ’s nachts lawaai maken en bijten, is de tijgermug stil en vooral overdag actief, meestal bij schemering en bij zonsondergang. Hij wordt beschreven als “exofiel” omdat hij voornamelijk buiten leeft.

Tijgermuggen zijn het actiefst tussen mei en november, wanneer de temperaturen mild zijn.

Het mannetje van de tijgermug leeft ongeveer 10 dagen, terwijl het vrouwtje tot 6 weken kan leven. Alleen het vrouwtje bijt en in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, doet ze dat niet om zich te voeden (muggen voeden zich voornamelijk met bloemennectar). Ze bijt omdat ze de eiwitten in het bloed nodig heeft om haar eitjes te ontwikkelen, dus pas na de bevruchting slaat ze toe!

Het doelwit kan een zoogdier, vogel of zelfs een “koudbloedig dier” zoals een slang zijn. De tijgermug heeft echter een voorkeur voor mensenbloed, waardoor hij als “antropofiel” wordt bestempeld.

De levenscyclus van de tijgermug

Een vrouwtjesmug legt ongeveer elke 12 dagen eitjes, met een gemiddelde van 5 keer haar levenscyclus. Elk legsel geeft ongeveer 150 eitjes, wat verklaart waarom de mug zich zo snel verspreidt.

Het vrouwtje legt haar eitjes op de uitgedroogde wanden van verschillende containers die met water gevuld kunnen worden (bloempotten, gebruikte banden, speelgoed, regenwateropvangbakken, tuinmeubilair, onverzorgde zwembaden, enz.). Tijgermug-eitjes zijn zwart, slijmerig en minder dan 1 millimeter groot. Hierdoor zijn ze moeilijk te zien met het blote oog.

Als het mooi weer wordt start de ontwikkeling van de eitjes die in één week tijd de verschillende stadia doorlopen: eerst larven, dan nimfen en ten slotte volwassen dieren.

Die snelle ontwikkeling komt tot stand met dat de eitjes vakkundig geplaatst zijn om op voorhand in contact te komen met water.

Proliferatie

Deze soort komt vooral voor in stedelijke en randstedelijke gebieden met vele kleine hoeveelheden stilstaand water.

De tijgermug beweegt weinig doordat hij slecht kan vliegen. De mug verblijft meestal binnen 150 meter van zijn geboorteplaats. Hij slaagt er echter wel in om zich verder te verspreiden door mee te reizen over de weg en het spoor.

Symptomen van een tijgermuggenbeet

Als u reden hebt om aan te nemen dat u gebeten bent door een tijgermug, is het raadzaam om advies te vragen aan een gezondheidsdeskundige!

Na een steek ontstaat een rode plek van ongeveer 3 centimeter met in het midden een blaarachtige zwelling die iets lichter is dan de huid. De puistjes zijn meestal hard, warm, pijnlijk en komen in groepen voor.

De beet van de tijgermug veroorzaakt intensere pijn en jeuk dan die van andere muggen . Deze symptomen treden onmiddellijk op, maar verdwijnen snel. Ze kunnen echter gedurende enkele dagen opnieuw optreden, vooral bij temperatuursveranderingen (bijvoorbeeld na het douchen).

Er kunnen ook sterkere symptomen worden waargenomen, die vaak synoniem zijn met allergische reacties:

Toegenomen zwelling en roodheid,
Netelroos, ademhalingsmoeilijkheden of zwelling van het gezicht.

In deze situaties moet u dringend naar een dokter.

Welke gevaren schuilen er in de beet van een tijgermug?

Goedaardige steken

Gelukkig zijn tijgermuggenbeten in de meeste gevallen ongevaarlijk. Hoewel ze de huid kunnen irriteren en jeuk veroorzaken, verdwijnen ze binnen een paar dagen. Het is echter aan te raden om niet aan de beet te krabben om het risico op een secundaire infectie te vermijden.

Beten die ernstige ziekten overdragen

Tijgermuggenbeten moeten niet licht opgevat worden, want ze kunnen ernstige ziekten overbrengen:

Dengue of knokkelkoorts: een virale ziekte die gekenmerkt wordt door hoge koorts, hevige gewrichts- en spierpijn, huiduitslag en in ernstige gevallen, mogelijk fatale bloedingen. Dengue was ooit beperkt tot tropische gebieden, maar verspreidt zich nu naar nieuwe continenten door de tijgermug. Als u wordt gebeten door een tijgermug die drager is van de ziekte, treden de symptomen binnen 4 tot 7 dagen op.
Chikungunya: wordt ook overgebracht door de tijgermug. Chikungunya is berucht om de gewrichts- en spierpijn die maanden of zelfs jaren kan aanhouden. Bij een besmette beet treedt de pijn 3 tot 7 dagen later op, meestal gepaard met hoge koorts.
Zika: symptomen van dit virus verschijnen 3 tot 14 dagen na de beet van de tijgermug. Het Zika-virus vormt een bijzonder gevaar voor zwangere vrouwen vanwege de mogelijk ernstige complicaties (neurologische misvorming van de foetus). De ziekte kan ook worden overgedragen door seksueel contact met een persoon die besmet is met het virus.
Gele koorts en andere: de tijgermug is ook in staat om gele koorts over te brengen, evenals minder bekende maar even gevaarlijke arbovirussen (virussen die worden overgedragen door muggen en spinachtigen).

Hoe kan ik mezelf beschermen tegen tijgermuggen?

Preventieve maatregelen

Het nemen van preventieve maatregelen tegen tijgermuggen is essentieel om het risico op beten en ziekteoverdracht te verminderen.

De prioriteit is om potentiële broedplaatsen voor tijgermuggen rondom het huis te elimineren. Doe dit door:

Regelmatig bloempotten, emmers, bassins met stilstaand water en andere bakken waarin water zich kan verzamelen te legen.
Ervoor te zorgen dat dakgoten vrij blijven en dat zwembaden, zelfs tijdelijke, goed worden onderhouden en afgedekt.

Om het risico op direct contact met tijgermuggen te beperken, kan u best uw omgeving en uzelf beschermen. Om dit te doen:

Installeer horren voor ramen, deuren en bedden,
Draag lange, lichte kleding die de huid bedekt,

Gebruik biociden / insecticiden.

Pistal biedt biociden aan op basis van pyrethrumextract. Dit plantaardige ingrediënt staat bekend om zijn natuurlijke insectendodende eigenschappen, die effectief zijn tegen de meeste schadelijke insecten, waaronder tijgermuggen.

Pistal Insect Omgevingssprays verminderen het risico op beten door muggen en tijgermuggen effectief te bestrijden. De sprays zijn zeer makkelijk in gebruik:

Spuit het product op 30 centimeter afstand van oppervlakken waar zich tijgermuggen kunnen bevinden.

2. Verlucht daarna de ruimte voor minimum 30 minuten.

De Pistal Mosquito Elektrische Verstuiver biedt ook bescherming tegen muggen en tijgermuggen. Als de stekker in het stopcontact zit, verspreidt het pyrethrinen in de lucht om ze af te weren en/of te elimineren.

Tot slot is de Pistal Insect Huid Bescherming een insectenwerend middel dat verkrijgbaar is als spray of als huidroller. Het biedt tot 8 uur bescherming tegen muggen en tijgermuggen, maar ook tegen teken en andere bijtende insecten! De formule is geschikt voor kinderen vanaf 6 maanden en voor zwangere vrouwen.

Waar kan ik Pistal kopen?

Wat te doen als u gestoken bent?

Er zijn een aantal manieren om de symptomen van kleine muggenbeten te verlichten.

Je kunt koude kompressen gebruiken om jeuk en irritatie te verminderen.
Honing en weegbreebladeren die direct op de steek worden aangebracht, kunnen ontstekingsremmend werken. Als de pijn en ontsteking aanhouden, kun je deze symptomen behandelen met ontstekingsremmers, paracetamol en plaatselijke verdoving.
Bij een allergische reactie kunnen orale antihistaminica en crèmes worden voorgeschreven.
In het geval van een huidlaesie veroorzaakt door krabben, is het raadzaam om een mild antisepticum aan te brengen om infectie te voorkomen.

Houd tot slot de symptomen in de gaten: als ze verergeren (hoge koorts, misselijkheid, hevige hoofdpijn, enz.), is het sterk aan te raden om een dokter te raadplegen. Deze symptomen kunnen duiden op een infectie of een ernstigere reactie, die een passende medische behandeling vereist.

Rapporteren aan de autoriteiten

Het ITM (Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen) en Sciensano lanceren een oproep om de verspreiding van de tijgermug in België een halt toe te roepen. Door waarnemingen van dit insect te melden, helpen burgers de autoriteiten om de aanwezigheid ervan op te volgen en gerichte bestrijdingsmaatregelen te implementeren.

Volg deze stappen om een tijgermug te melden:

Bezoek https://muggensurveillance.be/.
Klik op de knop “MELDING” – “meld een tijgermug”.
Vul het formulier in en geef de datum, tijd, locatie en het aantal waargenomen tijgermuggen op.
Voeg indien mogelijk een foto van de tijgermug toe. Zelfs als je twijfelt over de identificatie, aarzel dan niet om de waarneming te melden. Experts zullen het voor je nakijken.

Conclusie

Tijgermuggen vormen een bedreiging voor de volksgezondheid omdat ze ernstige ziekten zoals knokkelkoorts, chikungunya en het Zika-virus kunnen overbrengen.

Hoewel de meeste beten onschuldig zijn, is het belangrijk om waakzaam te zijn en eventuele symptomen in de gaten te houden. Aarzel niet om een dokter te raadplegen.

Om de verspreiding van tijgermuggen te voorkomen, is het essentieel om preventieve maatregelen te nemen: beperk broedplaatsen, bescherm uw omgeving, bescherm uzelf, werk samen met de gezondheidsautoriteiten, enz.

Bronnen